تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از ۶ بعد مختلف :

۱ . تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از بعد قیمت تمام شده

برای اینکه مقایسه ای ملموس بین سیستم چیلر و داکت اسپلیت داشته باشیم، یک آپارتمان با کاربری مسکونی را مطابق با شرایط زیر در نظر می گیریم.

آپارتمان مسکونی با ۶ طبقه تک واحدی و هر واحد با متراژ کل ۲۵۰ متر مربع (۲۰۰ متر مربع مساحت مفید برای تهویه) در شهر تهران

هر واحد دارای ۴ اتاق خواب (سه اتاق خواب به متراژ ۱۸ متر مربع مفید و یک اتاق هم به متراژ ۲۵ متر مربع مفید)، یک آشپزخانه (به متراژ ۲۵ متر مربع مفید)، یک اتاق نشیمن (به متراژ ۲۶ متر مربع مفید) و یک سالن پذیرایی (به متراژ ۷۰ متر مربع مفید)

برودت مورد نیاز برای هر واحد حدودا ۶ تن تبرید برابر با ۷۲۰۰۰ بی تی یو بر ساعت

نکته اینکه مساحت مفید هر واحد پس از کم کردن مساحت اشغال شده توسط دیوارها و نیز فضاهایی که به تهویه نیازی ندارند بدست می آید.

اگر سیستم داکت اسپلیت انتخاب شود :

برای چنین متراژی منطقی نیست که از یک دستگاه داکت اسپلیت ۶ تن تبرید (۷۲۰۰۰ BTU/hr) استفاده شود. زیرا یک واحد مسکونی از فضاهای متعدد و اتاق هایی تشکیل شده که در اغلب اوقات نیازی نیست که همه فضاها با هم تهویه شوند. با توجه به اینکه با روشن شدن هر دستگاه داکت اسپلیت، تمام اتاق ها و فضاهایی که به یک دستگاه متصل هستند، همزمان سرد یا گرم می شوند، بهتر است که سیستم تهویه چنین واحدی را به ۲ بخش مجزا تقسیم بندی نمود و به ازای هر بخش یک دستگاه داکت اسپلیت در نظر گرفت که در نهایت مجموع ظرفیت آنها برابر با ۶ تن تبرید باشد. برای مثال ۲ دستگاه ۳ تن تبرید یا یک دستگاه ۴ تن به علاوه یک دستگاه ۲ تن تبرید.

ما در این مثال ۲۰۰ متر مربع را به دو بخش تقریبا مساوی تقسیم می کنیم (آشپزخانه و سالن پذیرایی جمعا به متراژ ۹۵ متر مربع و ۴ اتاق خواب به همراه اتاق نشیمن جمعا به متراژ ۱۰۵ متر مربع) که تقریبا دو بخش ۱۰۰ متری داریم که به ازای هر بخش یک داکت اسپلیت ۳ تن تبرید (۳۶۰۰۰ BTU/hr) در نظر می گیریم.

قیمت هر دستگاه داکت اسپلیت ۳۶۰۰۰ معمولی (بدون اینورتر) و بدون کویل آبگرم برندهای مختلف (به طور میانگین) در زمان نگارش این مثال (در تاریخ ۱۴۰۰/۰۸/۰۱) حدودا ۳۲,۷۰۰,۰۰۰ تومان است که به ازای هر واحد ۲ دستگاه نیاز است که در مجموع قیمت ۱۲ دستگاه از آن برای کلیه واحدها برابر ۳۹۲,۴۰۰,۰۰۰ تومان می شود. همچنین قیمت هر دستگاه داکت اسپلیت ۳۶۰۰۰ اینورتر برندهای مختلف (به طور میانگین) بدون کویل آبگرم ۳۸,۶۰۰,۰۰۰ تومان است که در مجموع برابر ۴۶۳,۲۰۰,۰۰۰ تومان می شود.

نکته مهم اینکه معمولا برای گرمایش داکت اسپلیت ها از کویل آبگرم استفاده می شود. در حالت عادی می توان داکت اسپلیت را در حالت گرمایشی هم قرار داد و آن را روشن کرد ولی با این کار در واقع سیستم برای گرمایش هوا، برق مصرف می کند که ضمن افزایش هزینه برق دستگاه، استهلاک آن هم بسیار بالاتر می رود چونکه کمپرسور دستگاه مجبور است تا هم در تابستان و هم زمستان کار کند ولی به جای این کار معمولا یک ترفند زده می شود و در قسمت جلویی یا پشت یونیت داخلی داکت اسپلیت، یک کویل آبگرم (کویلی با لوله های مسی و پره های آلومینیومی) نصب می شود تا در زمستان آبگرم پکیج یا موتورخانه وارد آن شده و با روشن شدن فن یونیت داخلی، هوا پس از برخورد به کویل گرم شود. توجه کنید که در چنین حالتی دیگر کمپرسور دستگاه روشن نمی شود و فقط فن یونیت داخلی کار می کند.

بنابرین به ازای هر دستگاه داکت اسپلیت ۳۶۰۰۰ یک کویل آبگرم با قیمت تقریبی ۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان هم باید در نظر گرفته شود که در این صورت قیمت کل داکت اسپلیت های بدون اینورتر این آپارتمان ۴۲۸,۴۰۰,۰۰۰ تومان و با اینورتر آن ۴۹۹,۲۰۰,۰۰۰ تومان می شود.

اگر سیستم چیلر و فن کویل انتخاب شود :

همانطور که مطلع هستید، چیلر سیستم سرمایشی مرکزی است که به فن کویل ها متصل می شود. بنابرین یک چیلر برای کل واحدها در نظر گرفته می شود. مساحت مفید کل واحدها ۱۲۰۰ متر مربع است که در مجموع به ۳۶ تن تبرید برودت نیاز دارند. ولی نیاز نیست که برای کل ساختمان یک چیلر ۳۶ تن تبرید در نظر گرفته شود چونکه احتمال اینکه تمام واحدها به طور همزمان و در تمامی اتاق ها و سالن ها و … به برودت نیاز داشته باشند تقریبا نزدیک به صفر است. به همین خاطر در یک سیستم مرکزی مثل چیلر توان ماکزیمم دستگاه را برابر با درصدی از توان کل (برای مثال ۷۰ درصد) در نظر می گیرند که در این مثال با چنین شرایطی به یک چیلر ۲۴ تن تبرید نیاز خواهد بود.

قیمت یک دستگاه چیلر تراکمی هوا خنک ۲۴ تن تبریدی ساخت شرکت ماخ (با ۲ یا ۴ کمپرسور اسکرال کوپلند اصل تایلندی و طراحی شده به صورت ۲ مدار، قطعات سیکل تبرید برند دانفوس و قطعات الکتریکی برند اشنایدر فرانسه) در زمان نگارش این مثال (در تاریخ ۱۴۰۰/۰۸/۰۱) حدودا ۲۵۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان است. نکته اینکه وقتی چیلری به صورت ۲ مدار ساخته می شود، درست مثل این است که دو چیلر کاملا مجزا داخل یک شاسی طراحی و ساخته شده باشد. یعنی اینکه مثلا وقتی چیلر ۲۴ تنی به صورت ۲ مدار است، یعنی از ۲ چیلر ۱۲ تن در یک شاسی و بدنه واحد تشکیل شده که وقتی توان سرمایشی مورد نیاز کمتر از ۵۰ درصد باشد فقط یکی از این دو مدار (یعنی نیمی از کمپرسورها و سایر قطعات) کار کرده و نیمی دیگر موقتا خاموش می شوند و بدین ترتیب به شکل قابل توجهی در مصرف برق صرفه جویی می شود. حال اگر به جای ۲ کمپرسور از ۴ کمپرسور استفاده شود، کمپرسورها به صورت نوبتی و به ازای هر یک چهارم از توان کل برودتی مورد نیاز وارد مدار کاری می شوند و ضمن کاهش استهلاک در مصرف برق به شدت صرفه جویی می شود.

ولی باید هزینه خرید فن کویل ها را نیز در نظر گرفت. با توجه به محاسبات سرانگشتی برای این مثال به تعدادی فن کویل سقفی توکار به شرح زیر به ازای هر واحد از این آپارتمان نیاز است.

برای هر اتاق ۱۸ متر مربعی یک دستگاه فن کویل با ظرفیت هوادهی تقریبا ۳۰۰ CFM که قیمت برندهای مختلف (به طور میانگین) آن در لحظه نگارش این مثال حدودا ۳,۸۰۰,۰۰۰ تومان است. (در مجموع ۳ دستگاه ۳۰۰ CFM برابر با ۱۱,۴۰۰,۰۰۰ تومان)

برای هر اتاق خواب ۲۵ متر مربعی و اتاق نشیمن ۲۶ متر مربعی و آشپزخانه ۲۵ متر مربعی هم یک دستگاه فن کویل با ظرفیت هوادهی تقریبا ۴۰۰ CFM که قیمت برندهای مختلف (به طور میانگین) آن حدودا ۴,۱۰۰,۰۰۰ تومان است. (در مجموع ۳ دستگاه ۴۰۰ CFM برابر با ۱۲,۳۰۰,۰۰۰ تومان)

برای سالن پذیرایی ۷۰ متر مربعی یک دستگاه فن کویل ۶۰۰ CFM که قیمت آن حدودا ۴,۸۰۰,۰۰۰ تومان و یک دستگاه هم فن کویل ۴۰۰ CFM که قیمت آن ۴,۱۰۰,۰۰۰ تومان است. (در مجموع ۸,۹۰۰,۰۰۰ تومان)

هزینه خرید کل فن کویل ها برای ۶ واحد از این آپارتمان در کل برابر ۱۹۵,۶۰۰,۰۰۰ تومان است.

بنابرین قیمت مجموع چیلر ۲۴ تن تبرید به همراه تمام فن کویل ها برابر ۴۴۵,۶۰۰,۰۰۰ تومان می شود.

نکته اول اینکه برخلاف داکت اسپلیت ها که برای گرمایش به لوله کشی مجزای آبگرم و کویل آبگرم نیاز دارند، فن کویل ها هم عمل سرمایش و هم گرمایش را انجام می دهند. یعنی در تابستان کافی است که آب سردی که از طرف چیلر ارسال می شود در فن کویل ها جریان بیابد و در زمستان آب گرمی که از طرف پکیج یا موتورخانه ارسال می شود در فن کویل ها به گردش دربیاید.

نکته دوم اینکه در کاربری مسکونی دیگر هواساز نیاز نیست و فن کویل ها کافی هستند.

مهمترین مورد از تفاوت داکت اسپلیت با چیلر و مقایسه آنها از ۶ بعد مختلف مربوط به همین موضوع قیمت می شود که در انتخاب کارفرمایان بسیار تاثیرگذار است ولی موارد دیگر هم از نظر فنی بسیار مهم هستند که برای رسیدن به سطح آسایش مطلوب باید حتما در نظر گرفته شوند.